علم معماری چیست؟ معنا و ویژگی های آن

          اگر در مقاله های پیشین سایت با ما همراه بوده باشید به طور حتم با انواع سبک های دکوراسیون داخلی آشنا گشته و تا حدودی در رابطه با روش های چیدمان بخش های منزل، انتخاب رنگ و … آشنا شده اید. در این مقاله قصد داریم تا به طور کلی در رابطه با علم معماری بحث کرده و شما را با تعریف و انواع ویژگی های آن آشنا سازیم. با DREAM DESIGN همراه باشید.

– علم معماری چیست؟

          علم معماری یعنی تمام علوم و دانشی که مربوط به طراحی و روش ساخت انواع ساختمان ها و سازه ها می باشد. معماری یعنی فن و هنر طراحی و ساخت انواع بناها شامل فضاهای بیرونی و درونی آن، طراحی فضاهای شهری و … که برای به کارگیری آن نیاز به شناخت اصول مربوط به زیبایی شناسی و مهندسی می باشد.

نکته مهم در رابطه با معماری این است که این رشته تخصصی با بحث مهندسی سازه تفاوت بسیار زیادی دارد. در دنیا، ساخت برخی از سازه ها مانند کارخانه ها، پلها و … در حیطه معماری قرار ندارد و می توان اینگونه سازه ها را مابین علوم معماری و مهندسی سازه قرار داد.

– معماری و فرهنگ

          معماری را می توان وسیله ای برای سنجش فرهنگ یک ملت قرار داد و می توان گفت که معماری هر کشور، بهترین وسیله برای مطالعه فرهنگ آن کشور است.

به طور مثال در سبک های دکوراسیون اروپایی می توان به خوبی تجلل گرایی و اشرافیت را در معماری اروپایی مشاهده کرد.

و یا اگر نگاهی به پرطرفدارترین سبک های دکوراسیون داخلی در ایالات متحده آمریکا بیندازیم، متوجه می شویم که سبک دکوراسیون مدرن و زیرشاخه های آن طرفداران بسیاری دارند، پس می توان نتیجه گرفت که مردم آمریکا میل به سادگی و ساده زیستی را با خود به همراه دارند.

حتی اگر به دورافتاده ترین قبایل در هر کشوری نگاه کنیم، متوجه روش های خاص آنها درباره محلهایی که در آن سکونت دارند می شویم. مانند عشایر موجود در ایران که هرکدام دارای سنت های خاص خود در چادرزنی می باشند.

– معماری و هنر

          معماری را می توان یک هنر گسترده در اجتماع دانست. درست است که در ساخت یک بنا، تصمیم نهایی را در رابطه با چگونگی ساخت آن، معمار اتخاذ می کند اما در ساخت یک بنا ارگان های زیادی نقش خود را نیز ایفا می کنند.

هر معماری می بایست با توجه به قوانین وضع شده در رابطه با ساخت و ساز، و نیازهای عمومی مردم، کار خود را انجام دهد. به طور مثال در کشوری مانند ایران که قیمت زمین بی نهایت زیاد است، طراحی سازه های بزرگ امری کاملا اشتباه می باشد.

گرچه در تاریخ افرادی وجود داشته که تنها برروی کاغذ کار می کرده اند که برخی به آنان معمار کاغذی می گفته اند.

جالب است بدانید که در طول تاریخ همیشه در رابطه با این نکته که معماری در دسته علوم قرار می گیرد یا در دسته هنر، همیشه بحث های فراوانی وجود داشته است.

– معماری و علم مهندسی

          همانگونه که در بالا به آن اشاره شد یک معمار می بایست مسلط به اصول مربوط به زیبایی شناسی در هنر باشد. اما این نکته را نمی توان انکار کرد که مهمترین ابزار یک معمار، دانش علوم مهندسی است.

البته اگر در طول تاریخ به سازه های تاریخی برتر نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که معمار آن بنا، نهایت تسلط خود را به هر دو اصل هنر و علوم مهندسی داشته است. طبق این نکته می توان گفت که معمار خوب، معماری است که به دو بحث هنر و علوم مهندسی وارد باشد.

همچنین اگر به معماران گذشته ایران نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که آنها به جز مواردی چون هنر و علوم مهندسی سازه، بر مباحثی مانند علوم ریاضیات، نجوم و فلسفه تسلط بسیار بالایی داشته و از المانهای مربوط به این گونه علوم، در طراحی بنای خود نیز استفاده کرده اند. (سبک دکوراسیون سنتی را مطالعه کنید)

– اولین تئوری مربوط به معماری

          ویتروویوس که اطلاعات زیادی از زندگی او در دسترس نیست، معمار و نویسنده رومی بوده است. این معمار کتابی تحت عنوان De Architectura داشته که اولین کتاب در علم معماری به شما می آید. اولین اصولی که می توان در معماری پیدا کرد اصولی است که در این کتاب بیان شده.

به عقیده نویسنده کتاب ویتروویوس ساختمان خوب ساختمانی است که سه اصل ایستایی، کارایی و زیبایی را داشته باشد. ایستایی به معنی دوام ساختمان، تحت تمامی شرایط آب و هوایی است. کارایی یعنی ساختمان باید هماهنگ با هدفی باشد که در ساخت آن دنبال شده است. و زیبایی به معنی رعایت اصول مربوط به زیبایی شناسی در آن است. برخی افراد زیبایی را با رعایت تناسب در ساختمان نیز مرتبط می دانند.

این سه اصل را می توان اولین اصول موجود در علم معماری دانست.

– معماری باستانی در سازه های اولیه

          اگر به معماری در بناها و سازه های باستانی دقت کنیم به دو نکته می رسیم. اولین نکته اینکه در ساخت آن سازه ها از ساده ترین مواد در دسترس استفاده می شده است.

دومین نکته اینکه اولین هدف افراد آن منطقه برای ساخت آن بناها ساخت سرپناهی برای خودشان بوده و یا به دستور پادشاه، مقبره ای برای آنان بنا شده است.

می توان در تمامی نقاط دنیا سازه هایی را پیدا کرد که به دستور پادشاهان وقت ساخته شده که هدف آن به رخ کشیدن امپراطوری و قدرت آن پادشاه بوده است.

– معماری اسلامی

          این سبک در معماری در قرن 17 میلادی پا به عرصه گذاشته که تلفیقی از معماری بیزانس و معماری خاورمیانه می باشد. مشخصه اصلی این سبک در معماری طاق های حلالی شکل است و معمولا از اشکال نرم با زاویه های گرد در این سبک بسیار استفاده می شود.

کشورهای بسیاری مانند هند، اسپانیا، آفریقای شمالی و … شاهد این سبک معماری بوده اند اما می توان گفت که ایران، یکی از بهترین ها در این سبک می باشد.

این سبک در معماری پاسخگوی نیازهای مذهبی جامعه آن موقع بوده است. در این سبک از معماری آموزه های معنوی و فلسفی به خوبی دیده می شود.

– علم معماری در غرب

          علم معماری در غرب، در طول تاریخ دستخوش تغییرات بسیار زیادی بوده است. این تغییرات را می توان در دوره های مختلف در اروپا شناسایی کرد.

– معماری غربی قرون وسطی

          سبک های مختلفی مانند رومانسک و گوتیک از سبک های پراستفاده در آن دوران می باشد. معماری قرون وسطایی را در آن دوران، بیشتر می توان در کلیساها و صومعه های آن دوران مشاهده کرد.

– معماری غربی رنسانس

          پس از رنسانس در اروپا و ایجاد مکاتب انسان گرایانه در آن دوران، معماری نیز مورد توجه هنرمندان و معماران آن موقع واقع شد و تغییرات کوچکی در معماری آن دوران شکل گرفت.

یکی از تغییراتی که می توان در آن دوران به خوبی مشاهده کرد، جان گرفتن دوباره معماری کلاسیک در آن دوران است که با شکوفایی سبک هایی چون سبک دکوراسیون کلاسیک، روستیک، روکوکو، باروک و … همراه می باشد. در این سبک ها می توان اشرافی گرایی را به خوبی مشاهده کرد.

– معماری مدرن و آغاز تحولات اساسی در علم معماری غرب

          آغاز دوران مدرن را می توان برای بسیاری از مباحث مانند هنرهای موسیقی، نقاشی و … بالاخص علم معماری انقلابی در بطن آنها دانست.

در دوران ماقبل از دوران مدرن، هنوز علمی تحت عنوام معماری بوجود نیامده بود و به معماری و مهندسی به یک چشم نگاه می شد.

در این دوران بود که معماری از علم مهندسی جدا شد و به صورت تخصصی به آن پرداخته شد.

سادگی و کارایی در معماری مدرن، از مشخصات بارز آن می باشد.